ترمه
ترمه
ترمه، نوعی پارچه گرانبهای بافتهشده از الیاف بسیار لطیف است که جزو صنایع دستی نساجی نفیس ایران میباشد. واژه ترمه لغتی است هندی و به معنی درخت سروی است که نوک آن خمیده شده باشد؛ علت وجود سرو شکسته را در نقوش ترمه بعضی خضوع و خشوع در مقابل عظمت الهی و آفرینش هستی می دانند. ترمه با طرحهای بسیار متنوعی در نقاط مختلف ایران بافته میشود و ترمه یزد به زیبایی بسیار معروف است.
محصولات نساجی ما
ترمه
امکانات ارتباطی کامل به شرکت های فعال در ایران و تجارت بین المللی خدمات ارائه می دهد
. برای ترمهبافی از ابریشم و پشم مرغوب با الیاف بلند استفاده میکنند. نخها با رنگهای گیاهی و مواد مصنوعی طبیعی، و بیشتر به رنگهای عنابی، قرمز، سبز، نارنجی و مشکی رنگرزی میشوند. برخی از نقشهای متنوع ترمه بافی عبارتند از بته جقه، گلهای شاه عباسی، بته خرقه، شاخ گوزنی، امیری، راه راه (محرمات)، بته سروی و بته بادامی.
شروع ترمه بافی در ایران به اوایل دوره صفویه میرسد و عمری تقریبا چهارصد ساله دارد؛ در این میان عده ای عقیده دارند که زادگاه اولیه ترمه قلب آسیای مرکزی و ارتفاعات کشمیر است. عده ای نیز بر این اعتقادند که بافت ترمه از ایران آغاز شده و سپس به کشمیر راه یافتهاست. آنچه به جرات میتوان در خصوص این پارچه بسیار ظریف گفت آن است که ذوق و سلیقه و ابتکار ایرانیان در ظرافت بافت، جنس و طرحهای خیالانگیز آن در جهان کمنظیر میباشد. این هنر در دوره شاه عباس صفوی به اوج شکوفایی و تکامل خود دست یافت، که شهره جهان گشت و به یکی از محصولات صادراتی ایران مبدل شد.
در گذشته نقشهای ترمه را به روش انگشتی ایجاد میکردند ولی امروزه از دستگاه چهاروردی (که برای شعربافی و نساجی سنتی به کار میرود) استفاده میشود. ترمه بافی به شکل سنتی آن هم اکنون در ایران و در هوتک کرمان و در یزد و نیز در کارگاه های اداره کل هنرهای سنتی وابسته به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران صورت می گیرد.
اصولاً پارچه ترمه به سبب بافت منحصر به فرد، و به دلیل تراکم زیاد پودهایش از یک مقاومت نسبی مطلوب برخوردار است و در مجموع پردوام تر از بقیه انواع پارچه است. با این وجود، نور و رطوبت از بزرگترین عوامل رنگ پریدگی ترمه است؛ زیرا قسمتهای سیاه آن در برابر نور و حرارت حساس تر از بقیه قسمتها بوده و به راحتی آنها را جذب میکند. هم چنین بید یکی از دشمنان ترمه است و به همان گونه که پارچههای پشمی در برابر بیدزدگی محافظت میشود، میبایست در نگهداشت ترمه اقدام شود، که متداولترین روش نگهداری از آن استفاده از نفتالین میباشد. از آن جا که معمولاً ترمه با آستری و یراق همراه میشود، شستن ترمه با آب به محصول آسیب میرساند و از طرفی دمای بالای آب و مواد شیمیایی موجود در مواد شوینده نیز میتواند آسیب زا باشد؛ بنابراین تنها راهی که برای شستشوی ترمه پیشنهاد شده خشکشویی است.